Istnieją praktyczne i skuteczne metody ograniczania znoszenia środków ochrony roślin, z których najważniejsze przedstawiono poniżej. Ich szczegółowe rozwinięcie znajdziesz w poradniku dostępnym TUTAJ

1. Przepisy prawa

Rozporządzenie MRiRW w sprawie warunków stosowania środków ochrony roślin (Dz.U. 2014, poz. 516)

1. Środki ochrony roślin na terenie otwartym stosuje się, jeżeli prędkość wiatru nie przekracza 4 m/s.
2. Jeśli etykieta środka ochrony roślin nie określa stref buforowych, tzn. odległości od obszarów wrażliwych w jakiej można go stosować, to należy zachować następujące minimalne odległości:

• od zbiorników i cieków wodnych oraz terenów nieużytkowanych rolniczo, innych niż będących celem zabiegu:
• 1 m – przy użyciu opryskiwaczy polowych
• 3 m – przy użyciu opryskiwaczy sadowniczych
• od pasiek: 20 m przy użyciu sprzętu naziemnego
• od dróg publicznych, z wyłączeniem gminnych i powiatowych: 3 m przy użyciu wszystkich rodzajów opryskiwaczy

1. Instrukcja na etykiecie środka ochrony roślin

Etykiety środków ochrony roślin, które stwarzają zagrożenie dla środowiska określają obowiązujące szerokości stref buforowych dla wód powierzchniowych i terenów nieużytkowanych rolniczo w konkretnych sytuacjach, takich jak: opryskiwana uprawa, technika opryskiwania, stosowana dawka środka, faza wzrostu uprawy czy termin stosowania.

Instrukcja ta może różnicować strefy buforowe w zależności od technik opryskiwania, dzięki czemu użytkownik stosujący technikę ograniczającą znoszenie (TOZ) może zachować mniejszą, odpowiednią dla tej techniki odległość od obszarów wrażliwych, zawsze zgodnie z zapisem na etykiecie. Klasyfikacja TOZ pod względem stopnia ograniczania znoszenia dostępna jest TUTAJ.

III. Dobre praktyki:

1. Pola w sąsiedztwie obszarów wrażliwych opryskuj tylko podczas sprzyjających warunków pogodowych:

• wiatr w kierunku przeciwnym do obszarów wrażliwych
• prędkość wiatru nieprzekraczająca wartości dopuszczalnej – 4 m/s
• umiarkowana temperatura – poniżej 25°C
• wilgotność powietrza powyżej 50%

2. Jeśli wykonujesz zabieg w pobliżu zbiorników i cieków wodnych przeprowadź ocenę ryzyka znoszenia i stosuj techniki ograniczające znoszenie (dopasuj sprzęt ochrony roślin, parametry zabiegu i scenariusz zabiegu do okoliczności).
3. Jeśli prędkość wiatru przekracza 2,5 m/s stosuj rozpylacze grubokropliste, np. eżektorowe ponieważ w warunkach wietrznych drobne krople, produkowane przez rozpylacze standardowe, są łatwo znoszone przez wiatr i słabo penetrują w głąb upraw. Rozpylacze eżektorowe są na liście klasyfikacyjnej technik ograniczających znoszenie – TOZ:

• rozpylacze płaskostrumieniowe eżektorowe – przy ciśnieniu od 2 do 8 bar ograniczają znoszenie o 70-90% w porównaniu z rozpylaczami standardowymi
• rozpylacze wirowe eżektorowe – przy ciśnieniu od 3 do 10 bar ograniczają znoszenie o 75% w porównaniu z rozpylaczami wirowymi

4. Zamontuj na opryskiwaczu wielokrotne korpusy rozpylaczy aby umożliwić ich szybką zmianę (np. rozpylaczy standardowych na eżektorowe w sąsiedztwie obszarów wrażliwych).

5. Dodatkowo, w przypadku opryskiwaczy polowych – jeśli prowadzisz zabieg z prędkością ponad 8 km/h stosuj rozpylacze grubokropliste (np. eżektorowe) lub inne techniki ograniczające znoszenie (np. z pomocniczym strumieniem powietrza).
6. Ustaw odpowiednią wysokość belki polowej – nie większą niż 50 cm. Im większa odległość rozpylaczy od obiektu, tym większe ryzyko znoszenia – podniesienie belki na wysokość 75 cm powoduje wzrost znoszenia o ok. 50%.
7. Stosuj opryskiwacz z efektywnie działającą stabilizacją belki polowej.
8. Rozważ zastosowanie opryskiwacza z pomocniczym strumieniem powietrza (PSP). Podczas opryskiwania gołej gleby lub wschodzących upraw zmniejsz prędkość powietrza.

Specyficzne zalecenia odnośnie do ograniczania znoszenia dla opryskiwaczy POLOWYCH można pobrać TUTAJ.

Dodatkowo, w przypadku opryskiwaczy sadowniczych:

9. Stosuj opryskiwacz deflektorowy lub z kierowanym strumieniem powietrza, umożliwiający bardziej precyzyjną regulację w zależności od wielkości i profilu koron drzew. Pozwala to na zmniejszenie odległości rozpylaczy od opryskiwanej powierzchni.
10. Dobierz wydatek rozpylaczy odpowiednio do potrzeb aby zminimalizować straty cieczy.https://youtu.be/gNnolvQR8Rk
11. Wyreguluj wydatek strumienia powietrza w zależności od gęstości koron drzew. Odpowiednio wyregulowany strumień powietrza umożliwia ograniczenie znoszenia nawet o 50%.
12. Przy użyciu kierownic dopasuj zakres działania strumienia powietrza do wielkości drzew.
13. Rozważ zastosowanie opryskiwacza tunelowego, który znacznie ogranicza znoszenie i recyrkuluje nienaniesioną na drzewa ciecz.

Specyficzne zalecenia odnośnie do ograniczania znoszenia dla opryskiwaczy SADOWNICZYCH można pobrać TUTAJ.

Ograniczanie znoszenia środków ochrony roślin: uprawy polowe i sadownicze (22 min)

Ograniczanie znoszenia środków ochrony roślin: uprawy polowe (9 min)

Ograniczanie znoszenia środków ochrony roślin: uprawy sadownicze (13 min)